Hans Aarsman ziet wat ik niet zie
Mijn docent van de fotoschool is fan van Hans Aarsman, dus ergens in mijn hoofd is die naam blijven hangen. In de boekwinkel ben ik meteen geïntrigeerd door een boek met op de voorkant een mok met een musje erop en een felgeel kastje op de achtergrond. Omdat ik net begonnen ben met fotograferen, wil ik liever niet te veel foto's van anderen kijken. Maar dit boek heeft niet zoveel plaatjes, dus ik durf het wel aan.
Wat kan die man goed schrijven! Persoonlijk, glashelder, verrassend, grappig. Ik heb het boek in een avond uitgelezen, een zeldzaamheid voor mij. Ik kijk met hem mee naar beelden die al lang ken, die me al lang niets nieuws meer vertellen. Maar Aarsman laat me meer context en samenhang zien. Hij stelt me ongemakkelijke vragen. Wat vinden mensen mooi, hoe oppervlakkig kijken we eigenlijk? Ik kijk naar oude foto's en leer beter kijken naar details. Zo zie ik ineens inktpotten, asbakken en een tafelkleed verschijnen en verdwijnen op foto's van vooroorlogse kabinetten. Beelden waar ik normaal gesproken geen tien seconden aan zou wijden. Ik kan amper stoppen met kijken zoals ik niet kan stoppen met lezen. Hij schrijft over de inspiratie die hij zelf vond in het lezen van de verhalen van Sherlock Holmes.
Wat ik in het boek het interessantst vind, is hoe Aarsman zich in zijn werk voortdurend blijft vernieuwen. Inspiratie voor mij in mijn sabbatical! Hij beschrijft hoe hij, steeds als hij een fotografische stijl onder de knie had, hij er weer aan wilde ontsnappen. Hoewel durfde verschillende stijlen steeds opnieuw los telaten. Moedig, zeker als je echt succesvol bent, zoals Aarsman dat was in zijn vak. Soms duurde het wel een jaar voordat hij een nieuwe techniek weer beheerstte, en vaak moest er nieuwe apparatuur worden aangeschaft. Uiteindelijk is hij helemaal gestopt met fotograferen en kijkt hij alleen nog maar naar foto's. Gelukkig schrijft hij er mooie boeken over en verschijnt er regelmatig een stuk van hem in de Volkskrant.
Hans Aarsman, De fotodetective
Uitgeverij Podium, Amsterdam